เล่าเรื่องเมืองฝรั่ง

     พระราชดำรัสที่ได้นำมาจัดพิมพ์เป็นหนังสือเล่มนี้ เป็นพระราชดำรัสเกี่ยวกับสาธารณรัฐฝรั่งเศสตามที่ได้เสด็จพระราชดำเนินเยือน ระหว่างวันที่ ๑๙ พฤษภาคม ถึง ๒ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๒๓ ทรงเล่าพระราชทานแก่นักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ณ ศาลาศรีนคร สวนมะลิ กรุงเทพ ฯ เมื่อวันที่ ๒ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๒๓ ตามคำกราบบังคมทูลเชิญของสมาคมครูภาษาฝรั่งเศสแห่งประเทศไทย 

     การเสด็จพระราชดำเนินครั้งนี้ นับเป็นการเสด็จ ฯ เยือนสาธารณรัฐฝรั่งเศสครั้งแรกของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ตามคำกราบบังคมทูลเชิญของรัฐบาลฝรั่งเศส โดยได้เสด็จ ฯ พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี

     สถานที่ต่าง ๆ ที่ได้เสด็จ ฯ ไปทรงเยี่ยม ได้แก่ สภากาชาดฝรั่งเศส ซึ่งได้ช่วยเหลือผู้ลี้ภัยจากเอเชียรวมทั้งประเทศไทย ห้องเรียนสำหรับผู้อพยพ พิพิธภัณฑ์ลูฟร์ ศูนย์วิทยาศาสตร์ (Centre Scientifique) สถาบันเคมี (Institut de Chimie des Substances Naturelles) สถาบันการศึกษาของทหาร ด้านวิทยาศาสตร์และวิศวกรรม (Ecole Polytechnique) พระราชวังฟองแตนโบล โรงงานผลิตรถยนต์เรอโนลต์ พระราชวังแวร์ซายส์ สถาบันแผนที่แห่งชาติ (Institut Geographique National) เป็นต้น

     นอกจากนี้ เสด็จ ฯ ไปยังเมืองโกล็องเบ เลส์ เดอ เซกลีส ซึ่งเป็นเมืองที่ประธานาธิบดีเดอ โกล ไปตั้งบ้านอยู่ บ้านพักของเดอ โกล เรียกว่า ลาบัวเซอรี (la Boisserie) จากนั้น เสด็จ ฯ ไปยังเมืองบลัวส์ ทอดพระเนตรปราสาทในลุ่มแม่น้ำลัวร์ ได้แก่ ปราสาทชองบอร์ ปราสาทบลัวส์ ปราสาทเชอนองโซ ปราสาทเอเซ เดอ ริโด  ส่วนมากสร้างในสมัยเรอเนซองส์ ต่อจากนั้น เสด็จ ฯ ไปยังเมืองชาร์ตส์ เมืองอักด์ ทอดพระเนตรพิพิธภัณฑ์ทางโบราณคดีใต้น้ำ เมืองมองต์เปลิเย ทอดพระเนตรพิพิธภัณฑ์ภาพเขียน สถาบันทดลองพันธุ์พืช  (Institut National de Recherches Agronomiques) เมืองนีมส์ ทอดพระเนตรสถานที่ต่าง ๆ ที่สร้างโดยโรมันโบราณ เมืองเอกซองโปรวองซ์ ทรงดูงานด้านการชลประทาน ต่อจากนั้น เสด็จ ฯ ไปยัง เมืองมาร์ซาย และเมืองนีซ