พระราชนิพนธ์บทความและคำนำ
สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี


นอกจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี จะทรงมีผลงานพระราชนิพนธ์ประเภทหนังสือเป็นจำนวนมากแล้ว ยังทรงพระราชนิพนธ์บทความและคำนำด้วย บทความและคำนำที่พระราชทานเพื่อใช้ประกอบหนังสือตามที่มีผู้ขอพระราชทานนั้น ได้มีการรวบรวมจัดพิมพ์เป็นรูปเล่ม อาทิ หนังสือ มณีพลอยร้อยแสง : รวมพระราชนิพนธ์ ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ที่รวบรวมบทพระราชนิพนธ์ หลากหลายประเภท เช่น สารคดี บทพระราชทานสัมภาษณ์ บทเพลง รวมถึงข้อสอบวิชาเรียงความ สมัยทรงศึกษาในโรงเรียนจิตรลดา

นอกจากนี้ ยังมีผู้ขอพระราชทานพระราชานุญาตนำบทพระราชนิพนธ์ประเภทต่างๆ ทั้งเรื่องสั้น บทกวี สูตรอาหาร รวมทั้งพระราชดำรัส บทบรรยาย หรือปาฐกถา ที่ทรงแสดงในโอกาสต่างๆ ไปตีพิมพ์เผยแพร่ในหนังสือและวารสารเป็นจำนวนมาก เช่น พระราชนิพนธ์บทความ เรื่อง "เหตุใดข้าพเจ้าจึงชอบดนตรีไทย" พิมพ์เผยแพร่ในสิ่งตีพิมพ์ต่างๆ กว่า ๑๔ ครั้ง พระราชนิพนธ์บทกวี "เดินตามรอยเท้าพ่อ" ก็ได้รับการกล่าวถึงบ่อยครั้ง และตีพิมพ์ในหนังสือต่างๆ มากมาย สำหรับพระราชนิพนธ์ "สายธารแห่งสำนึก" และ "รำลึกถึงเทวาลัยถิ่นอักษร" นอกจากจะตีพิมพ์ในหนังสือของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยแล้ว ยังได้รับการเผยแพร่ทางอินเตอร์เน็ต ในเว็บไซต์ของคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยอีกด้วย